گلایول
گیاهی است پیازدار همیشگی از خانواده Iridaceae با زادگاه اولیه آفریقای جنوبی - اروپای شمالی و نواحی مدیترانه که تاکنون 260 نوع از آن شناخته شده که اکثراً بومی آفریقا هستند. به لحاظ شباهت ظاهری برگ‌های آن با شمشیرهای گلادیاتورهای رومی این نام بر روی آن مانده است. گیاهی است که تا حدود 120 سانتی‌متر قد می‌کشد و منحصراً باید در باغچه کاشته شود.
گل گلایول
کاشت گلایول
در هنگام انجام عملیات پوشیدن لباس کار الزامی است.
1- زمینی به ابعاد 2 در 4 تهیه کنید. وسایل مورد نیاز را آماده کنید.
2- زمین فوق را برای کاشت بیل بزنید، کلوخه‌ها را نرم کنید و با ماله تراز نمایید. سپس ردیف‌هایی درست کنید.
3- در بهار پس از سپری شدن سرما، پیازهایی که دوره استراحت را گذرانده‌اند را در عمق 10 سانتی‌متری، فاصله سوخ‌ها در روی ردیف از هم 15 سانتی‌متر و فاصله ردیف‌ها از هم 60 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شوند.
4- عملیات سله‌شکنی، دفع علف‌های سبز و آبیاری را انجام دهید.
5- با پیدایش 4 برگ اول در گلایول، اولین کود ازت سرک را می‌دهیم. 7-8 کیلوگرم در هکتار کافی است. با پیدایش 8 برگ، کود سرک دوم را می‌دهیم.
6- هنگامی که اولین گلچه‌ها نیمه‌باز شدند، گل‌ها را برداشت کنید.
7- در پایان دوره رشد پیازها را از زمین خارج کرده برای کشت بعد آماده نمایید.
هنگامی که برگ‌ها از نوک تا نیمه خشک شده باشد، می‌توان پیازها را از زمین بیرون آورد. در این هنگام شیارها را کولتیواتور بزنید تا خاک سست شود. سپس بوته‌ها را با دست گرفته و پیازها را بیرون آورید.
ساقه‌ها را 2 سانتی‌متر از بالای پیاز قیچی کنید و پیازها را دو روز در هوای آزاد رها کنید تا خشک شود. آنگاه خاک آن‌ها را تمیز کرده و بچه پیازها را جدا کنید. پیازها را در حوضچه‌ای ریخته و بشویید.
محلول قارچ‌کش تهیه کرده و پیازها را با سبد در آن فرو ببرید. سپس در سبد تک‌رج یا دورج ریخته و پس از خشک شدن رطوبت روی آن‌ها، تا فصل بعدی کاشت، در جای خشک انبار می‌کنیم.
پیازهای آسیب دیده را هرگز در کنار پیازهای سالم نگهداری نکنید.
تولید و پرورش لیلیوم، نرگس، مریم، سوسن، زنبق و فریزیا نیز همانند پرورش گلایول است.
شرایط نگهداری گلایول
- گیاهی است که باید در معرض نور آفتاب و به دور از کوران هوا پرورش داده شود.
- در آب و هوای معتدل رشد مناسبی دارد. به شدت از سرما آسیب می‌بیند.
- در فصل بهار تا اواخر فصل گرما باید به‌طور فراوان به آن آب داده شود. از باتلاقی شدن خاک باید جلوگیری شود. خاک آن هیچ‌گاه نباید خشک شود.
- رطوبت در حد متعادل مناسب رشد آن است.
- خاک مناسب آن خاکی است حاصلخیز - سبک با مواد آلی فراوان. در هنگام کاشت پیازها و همچنین قبل از مرحله گلدهی با کود مخصوص گیاهان پیازدار باید خاک آن را تقویت کرد. نوبت کوددهی همراه با آبیاری در این مدت هر 15 روز یکبار است.
منبع: کتاب تولید و پرورش گیاهان زینتی، پایه دوازدهم، دوره دوم متوسطه، رشته امور باغی، سال 1397، صفحه 74